Duurzaam toerisme is de trend. Een trend die Bolognezen decennia geleden al omarmden. In deze linkse universiteitsstad waar alles om eten draait, hebben inwoners van oudsher veel aandacht voor de natuur, de aarde en alles wat het land voortbrengt. Maar er is meer. Met fietsen en wandelen verdien je punten en “groen slapen” is een aanrader.

De Rode en de Vette

Bologna heeft haar bijnaam “La Rossa” (de Rode) niet alleen te danken aan de rode kleur van de daken en de middeleeuwse gebouwen in het historisch centrum. Als oudste universiteitsstad van Europa heeft de stad een links karakter. Het grootste deel van de vorige eeuw werd de stad bestuurd door socialistische en communistische partijen. Tel daar de bijnamen “Buik van Italië” en “la Grassa” (de Vette) bij op en je begrijpt dat duurzaam denken Bolognezen niet vreemd is.

Bij een bezoek aan Bologna wordt aandacht voor het milieu en de natuur dan ook gewaardeerd. Zeker op culinair gebied geven inwoners zelf het goede voorbeeld. Zo kom je door naar biologische markten te gaan en veel te wandelen op onbekende en minder toeristische plekken. Een bezoek aan Bologna zal zelden helemaal klimaatneutraal zijn, maar deze zes suggesties helpen wel. Je kunt er in ieder geval gratis bier en Italiaanse gelato’s mee verdienen.

1. Koop je uitstoot op

Hoewel Bologna op een kruispunt van spoorwegen ligt, is de stad vanuit Nederland helaas slecht bereikbaar per trein. Met het vliegtuig ben je er echter in anderhalf uur en voor een redelijke prijs. Dat maakt Bologna zo aantrekkelijk voor een stedentrip. Maar de CO2-uitstoot van een retourvlucht Amsterdam – Bologna is 0,32 ton. Dat staat gelijk aan 154 keer douchen of 448 keer de wasmachine laten draaien. Carbonkiller biedt uitkomst.

Carbonkiller, een initiatief van milieuorganisatie WISE, maakt het voor iedereen mogelijk om CO²-rechten te kopen. Deze worden bij aankoop door Carbonkiller vernietigd. Die CO² kan dan niet meer door de industrie worden uitgestoten. De kleinste eenheid CO²-rechten die je op de website kunt kopen is een ton. Op dit moment betaal je daar € 25,33 voor. Nu ben je op een min of meer duurzame manier in Bologna aangekomen. Tijd om de stad verder te verkennen. Lopend of fietsend natuurlijk.

2. Punten sparen met Bella Mossa

Vanaf het statige Piazza Maggiore met de zandkleurige 12de-eeuws portico van het Palazzo del Podestà en het rode stadhuis vanwaar Paus Gregorius XIII op het plein neerkijkt, is vrijwel alles in het historisch centrum van Bologna op loopafstand. Dwalend onder de eeuwenoude portico’s en door de smalle steegjes van het Joodse getto leer je de stad het beste kennen. De reisgids Wandelen in Bologna komt daarbij goed van pas. Maar er is nog een reden waarom wandelen – en fietsen – in Bologna aantrekkelijk is…

Begin 2018 heeft de Bolognese stadsplanner Marco Amadori namelijk de app Bella Mossa gelanceerd. Bella Mossa – Italiaans voor ‘goed gedaan’ – is een app die je op je smartphone downloadt. Je registreert je verplaatsing, bijvoorbeeld per fiets of te voet. De ingebouwde GPS controleert of je niet vals speelt en na afloop zie je hoeveel CO² je bespaard hebt. Per verplaatsing verdien je punten die je kunt ruilen voor een kop koffie, een glas bier, een ijsje of een bioscoopkaartje. Meer dan honderd winkels en restaurants zijn bij het project aangesloten.

3. Italiaanse Streetfood

Een belangrijk onderdeel van een bezoek aan Bologna is genieten van de Italiaanse – en vooral de lokale – keuken. Ga voor een goed begin van het weekend naar de biologische markt. Mercato della Terra (ook wel Mercato Ritrovato genoemd) wordt elke zaterdag gehouden in de oude haven van Bologna. Lokale boeren verkopen hier hun verse fruit, groente, brood, koekjes, yoghurt, melk, eieren, vlees, wijn, bier en nog veel meer. Dwaal langs de kramen, kies wat lekkers en neem plaats aan de lange houten tafels om tussen de Bolognezen van je streetfood te genieten.

De sfeer is rustig en ontspannen. Soms is er live muziek of kun je een kookworkshop volgen. En niemand heeft haast. Niet voor niets is Mercato della Terra een initiatief van de Slow Food beweging die streeft naar meer respect voor eten en waar het vandaan komt. Kortom, een leuke plek om rond te kijken en zo zie je ook een heel ander deel van Bologna. Mercato della Terra wordt in de zomer ook op maandagavond gehouden en soms in het weekend in het grote stadspark Giardini Margherita.

4. Tortelloni Burro e salvia

Als ergens in Italië de stad Bologna ter sprake komt, kijken Italianen je verlekkerd aan en hoor je vaak a Bologna si mangia bene: In Bologna kun je goed eten. Duik daarom na je bezoek aan de biologische markt het historisch centrum weer in en ga op zoek naar een goed restaurant of een leuke trattoria om te lunchen. Je zult zien dat op vrijwel elke menukaart – als die er is –tortelloni burro e salvia staat, een van de lekkerste lokale pastagerechten.

De verse handgedraaide pasta is gevuld met ricotta en wordt geserveerd met een dunne botersaus met een lichte saliesmaak. Het is de vegetarische tegenhanger van Bologna’s bekendste gerecht tagliatelle al ragù: de pasta die in de rest van de wereld bekendstaat als spaghetti Bolognese. Maar, waag dat niet in Bologna te zeggen. Lekker biologisch en vegetarisch eten vind je verder in de Serre dei Giardini Margherita en in Osteria il Rovescio. Eet smakelijk!

5. Groen overnachten

Na een dag vol wandelen en culinair genieten, zijn er verschillende bed-and-breakfasts waar veel aandacht is voor de omgeving en het milieu, zoals La Ciliegia (De Kers). Dit bed-and-breakfast is gevestigd in een middeleeuws palazzo in het historisch centrum. De kamers zijn licht en ruim (met antieke vloeren), het uitgebreide ontbijt bestaat uit biologische producten uit de omgeving, er worden ecologische schoonmaakproducten gebruikt en vrijwel al het afval wordt gescheiden.

Hetzelfde geldt voor La Grimaldi. Deze bed-and-breakfast – in de buurt van de oude stadshaven – is bovendien energiezuinig gebouwd en je kunt er fietsen huren. Op de website Ecobnb kun je zien welke “groene bed-and-breakfasts” er nog meer in Bologna en omgeving zijn. Een tabel laat zien op welke manier de bed-and-breakfast de impact op het milieu probeert te beperken. De meeste van de bed-and-breakfasts staan ook op Tripadvisor.

6. Het walhalla van de Italiaanse keuken

Het historisch centrum van Bologna heeft een omtrek van ongeveer tien kilometer. Na een paar dagen wandelen heb je waarschijnlijk een goede indruk van de universiteitsgebouwen en portico’s in alle soorten en maten. Een leuke afwisseling is een bezoek aan het grootste foodpretpark ter wereld: FICO Eataly World. Vanaf het centraal station brengt een kleine shuttle bus je in twintig minuten naar de hallen, boerderijen en landbouwgronden van dit walhalla van de Italiaanse keuken.

Het idee achter FICO Eataly World is te laten zien waar ons eten vandaan komt en hoe het gemaakt wordt. Door de grote glazen ramen achter elk winkeltje zie je hoe ijs wordt geproduceerd, brood wordt gebakken en dames met witte schorten razendsnel pasta vouwen. Een bezoek aan FICO – wat Italiaanse Boerenfabriek betekent – maakt je stedentrip niet duurzamer of minder belastend voor het milieu. Bewust omgaan met eten past echter wel in een duurzaam bezoek. En het mag duidelijk zijn dat Bologna daarvoor een heerlijke stad is. Letterlijk en figuurlijk.

Praktische info

Mercato della Terra Ook wel Mercato ritrovato genoemd
Adres: Via Azzo Gardino, 65 (Piazzetta Pasolini e Piazzetta Anna Magnani) Bologna
Tel: 0039-3281396004
Website: www.mercatoritrovato.it
Openingstijden: Elke zaterdag van 9:00-14:00, van juni tot september ook op maandagavond 17:30-21:30 (sommige zaterdag en maandagen in augustus is er geen markt).
Toegang is gratis

B&B La Ciliegia
Adres: Via Marsala, 32, 40126 Bologna
Tel: 0039-3459802820
Website: www.la-ciliegia.blogspot.com

B&B La Grimaldi
Adres: Via Padre Francesco Maria Grimaldi, 8, 40122 Bologna
Tel: 0039-3485210130
Geen website wel een Facebookpagina

FICO Eataly World
Adres: Via Paolo Canali, 8, 40127 Bologna
Tel: 0039-0510029001
Website: www.eatalyworld.it
Openingstijden: Elke dag geopend van 10:00-23:00
Toegang is gratis