Een handelsroute voor de Etrusken en een militaire weg voor de Romeinen: de wortels van de beroemde Italiaanse Godenweg gaan terug tot de 7de eeuw voor Christus. Tegenwoordig is de route een geliefde wandeltocht. Vijf dagen lang genieten we van het heuvelachtige landschap, de kloosters, kastelen en het Italiaanse eten. En de goden? Die wijzen ons in dorpen en op bergen de weg… Welkom op de Via degli Dei.

Zicht op Florence

Daar. In de verte openen de heuvels van de Apennijnen zich en strekt Florence zich voor ons uit. Vanaf onze hoge heuvel lijkt ‘La Bella’ op een miniatuurstad, die glinstert in de ochtendzon. Na vier lange wandeldagen is deze eerste blik op Florence net wat we nodig hebben om het laatste deel van de tocht te voltooien. Want hoewel we de hoofdstad van Toscane vandaag niet meer uit het oog verliezen, hebben we nog zo’n twintig kilometer te gaan. Florence wacht. Al vijf dagen lang.

De Godenweg

Waarom deze route de Via degi Dei (Godenweg) heet, blijkt als de hoogste berg van de eerste wandeldag voor ons opdoemt: de Monte Adone. Deze berg is vernoemd naar de god Adonis. Volgens een legende was de schoonheid van deze God net zo overweldigend als de beklimming van de berg. Veel plaatsen en bergen op de route zijn vernoemd naar goden, zoals Monzuno (Berg van Jupiter), Monte Venere (Berg van Venus) en Monte Luario (vernoemd naar de Romeinse godin Lua). De ruim 600-meter hoge Monte Adone is inderdaad van verre te zien en markeert de overgang van de bewoonde naar de onbewoonde wereld. Met het uitzicht over de vallei onder ons, klimmen we naar het kruis op de top van deze goddelijke berg. Felle zon en harde wind wisselen elkaar af en hoewel we hier eindeloos kunnen blijven, dalen we snel weer af. De pasta lonkt. Er zijn verschillende bed-and-breakfasts, barretjes en restaurantjes langs de route, maar het gebied is er niet mee bezaaid. Dat is ook de charme van deze wandeltocht. Gelukkig vinden we het restaurantje ‘Vecchia Trattoria Monde Adone’, waar eigenaar Piedro ons het lokale gerecht tagliatelle al ragù voorschotelt.

Een herberg vol wandelaars

Hoewel het voorjaar een van de beste momenten voor deze wandeling is, lijken we de route voor onszelf te hebben. Maar schijn bedriegt, want in de kleine herberg van Eliza ontmoeten we veel andere wandelaars. In het bergdorpje Madonna dei Fornelli verwent Eliza ons met een viergangendiner. We eten met z’n allen aan een lange tafel. Hoewel de voertaal overwegend Italiaans is, is het leuk om ervaringen uit te wisselen onder het genot van lokale gerechten als risotto alla zucca (pompoenrijst) en salsiccia alla griglia (gegrilde worstjes). 

De Flaminia Militare

Als Eliza ons de volgende morgen uitzwaait, is er van de Toscaanse heuvels weinig te zien: een dikke mist houdt het landschap verborgen. De mist geeft de bospaadjes een extra mysterieus tintje. We moeten goed opletten niet te verdwalen. Toch had de mist een slechtere dag kunnen kiezen, want juist op dit stuk is ook dichtbij veel te zien. We lopen vandaag namelijk over een groot deel van de Flaminia Militare. Dit is de oude Romeinse weg die in 189 v. Chr. is aangelegd door consul Caio Flaminio om Bologna met het Toscaanse Arezzo te verbinden. Over een lengte van 24 kilometer zijn delen van deze verharde met mos begroeide weg te zien. De Via degli Dei kent een soortgelijke oorsprong: in de 7de eeuw voor Christus was deze weg de Etruskische handelsroute tussen Bologna en Florence. Eeuwen later gebruikten de Romeinen dezelfde weg. Ook in de middeleeuwen werd deze route gebruikt om wandelend of  te paard de Apennijnen over te steken.

Toscaanse heuvels en kastelen

Aan het einde van de derde dag steken we ongemerkt de grens tussen Emilia-Romagna en Toscane over. De Passo della Futa heet ons hartelijk welkom. Deze bergpas is vaak het toneel van wielerwedstrijden en autokoersen. Vandaag wemelt het van de motorrijders. In restaurant ‘Passo della Futa’ wacht ons een typisch Toscaanse bistecca alla Fiorentina. Halverwege de vierde dag ruilen we de mysterieuze donkere wouden in voor glooiende heuvels. Met cipressen omzoomde paden voeren langs kastelen en oude landhuizen. Kortom, we zijn in Toscane beland. De kuddes schapen en gele velden vol boterbloemen maken het plaatje compleet. De zon schijnt volop. We laten het gezellige dorp San Piero a Sieve – vernoemd naar het riviertje de Sieve – achter ons en wandelen over kronkelende karrensporen steeds dieper Toscane in.

De Apennijnen voorbij

De wandelaars van de Italiaanse bergsportvereniging die de Via degli Dei in de jaren 80 nieuw leven inbliezen, hebben zeker niet de makkelijkste route gekozen. Tot op het laatst volgen we het historische pad. Zwetend onder de warme voorjaarszon beklimmen we verschillende passen. Maar het uitzicht over Florence is elke klim waard. Ook hier zijn we alleen met een handvol geiten en zoemende bijen. In stilte genieten we van het panorama dat Florence te bieden heeft. Tussen duizenden olijfbomen dalen we af naar het Etruskische dorp Fiesole, om Florence ten slotte uit het zicht te verliezen: we staan er middenin. Het drukke verkeer en de vele toeristen vormen een schril contrast met de stilte en schoonheid van het landschap van de afgelopen dagen. We zoeken een rustig terras, waar de ober niet kan geloven dat we naar zijn stad zijn gelopen. We knikken trots: er lopen vele wegen naar Rome, en dat geldt ook voor Florence. Maar de Via degli Dei is de meest bijzondere.

Dit verhaal is een korte versie van het artikel dat in juni 2017 in het blad Hoogtelijn is verschenen.