De avond valt en op alle terrassen in Bologna verschijnen grote oranje glazen, schalen met chips en plastic bordjes vol hapjes. Tijd voor een aperitivo, een traditie die in Bologna is uitgegroeid tot het gezelligste moment van de dag. Op de kruidenmarkt en in de studentenwijk: aan het einde van de dag kleurt Bologna oranje.

Rood versus oranje

Langzaam verdwijnt de zon achter de groene heuvels van de Apennijnen. Het geluid van remmende auto’s en optrekkende vespa’s maakt plaats voor het geroezemoes van Italiaanse stemmen op terrassen. Winkels sluiten bijna hun deuren en in kantoren gaan computers uit. De dag zit erop: tijd voor een aperitivo. Vanaf een uur of zeven ‘s avonds krijgen de rode gebouwen van Bologna concurrentie van een andere kleur: het oranje van de grote glazen Spritz Aperol. Het sinaasappeldrankje staat in de Noord-Italiaanse stad symbool voor l’aperitivo: een traditie die oorspronkelijk niet uit Bologna komt, maar door Bolognezen wel enthousiast wordt omarmd. En terecht.

L’aperitivo verovert Italië

L’Aperitivo vormt de overgang tussen een drukke werkdag en het Italiaanse avondprogramma, wat vaak neerkomt op gezamenlijk eten met vrienden of familie. De aperitivo-traditie is niet nieuw: rond het jaar 1800 ontstond in steden als Milaan en Venetië een cafécultuur en werd het steeds gebruikelijker om met vrienden en familie ergens af te spreken om voor de lunch of het diner wat te drinken. Inmiddels drinkt heel Italië voor het eten een aperitivo en is het eerder regel dan uitzondering dat er hapjes bij geserveerd worden. Zo ook in Bologna. De Spritz Aperol smaakt overal goed, maar er zijn een paar plekken die je niet snel zult vergeten…

Het mooiste plein van Bologna

Piazza Maggiore is het grootste plein van Bologna, maar volgens inwoners niet het mooiste. Dat is het driehonderd meter verderop gelegen Piazza Santo Stefano. Het triangelvormige plein met kinderkopjes en portici – de typisch Italiaanse zuilengalerijen – is zeer geliefd, maar zelden overvol. Op de stoelen van Café delle Sette Chiese heb je het beste zicht op de middeleeuwse basiliek waar zowel het plein als het café naar vernoemd zijn. De Basilica di Santo Stefano bestaat uit zeven kerken (vandaar de bijnaam Sette Chiese) die in verschillende eeuwen zijn gebouwd. Een aperitivo is hier niet goedkoop, maar inclusief hapjes en uitzicht op het mooiste plein van de stad.

Het middeleeuwse marktdistrict: een drankje in het Quadrilatero

Tussen Piazza Santo Stefano en Piazza Maggiore bevindt zich het middeleeuwse marktdistrict. De wijk is al eeuwen het domein van vissers, bakkers  en slagers en staat bekend als het ‘culinaire hart van Bologna’. De smalle straatjes vormen een vierkant – vandaar de naam – met de Via Pescherie Vecchie als meest geliefde straat voor een aperitivo. De oude vissersstraat is amper drie meter breed met aan beide zijden hoge en lage tafeltjes. Onder de rode luifels zigzaggen obers tussen de bezoekers door. Wie in het quadrilatero een plekje verovert om een Spritz Aperol te drinken kan eindeloos mensen kijken en genieten van taglieres – houten planken – met lokale vleeswaren en allerlei soorten kaas.

Bestellen in gebarentaal bij Mercato delle Erbe

Elke Italiaanse stad heeft er een: de kruidenmarkt. Die van Bologna is ook nog eens  heel geschikt om de avond door te brengen. Aan beide kanten van de overdekte hal met marktkraampjes zijn industrieel ogende ruimtes met kleine barretjes en veel hoge tafels. Overdag wordt hier geshopt, ’s avonds gedronken, gegeten en gekletst. Dat geldt ook voor het plein achter Mercato delle Erbe. Op zomeravonden komt Piazza delle Erbe tot leven en wordt het één groot terras. Een bijzondere plek is Bar Senza Nome: de Aperol Spritz is de goedkoopste van Bologna en wordt geserveerd door dove mensen. Bestellen gaat dus in gebarentaal. Zittend aan een tafeltje en drinkend door het typerende zwarte rietje is er maar één conclusie: Piazza delle Erbe is representatief voor de Bolognese aperitivo-cultuur: gezellig, ongedwongen en een garantie voor eindeloze avonden.